In 2023 was dr. Gert van den Brink te gast bij de Kerngroep Bezinning GKv en C.S.F.R. Quo Vadis in Nijmegen. Hij hield daar twee lezingen over het Schriftgezag. Deze lezingen zijn eerder gepubliceerd en ook terug te kijken. De video die je hier ziet bevat een fragment uit de vragensessie. (1) Gezaag aan gezag & (2) Schriftgezag in de praktijk
In de kerkelijke discussies rondom gevoelige thema’s als man-vrouw en ambt en homoseksualiteit komt regelmatig de vraag op hoe het gezag van de Bijbel hierin moet worden verstaan. Wat gebeurt er als iemand zegt: ‘Ik accepteer het gezag van de Bijbel in alles, behalve op dit punt. Als het om homoseksuele relaties of om de rol van man en vrouw in de kerk gaat, geloof ik niet dat de Bijbel daarover gezag kan claimen’?
Het belang van bewijslast
Wanneer iemand deze positie inneemt, rijst allereerst de vraag hoe dit te onderbouwen is. Zeker op het punt van homoseksualiteit laat de Bijbel zich uitgesproken uit. Alle teksten die hierover spreken, doen dat in negatieve zin. Bekende voorbeelden zijn de zogenaamde ‘zondenlijsten’, zoals in 1 Korinthe 6: ‘Dwaal niet; ontuchtplegers, afgodendienaars, overspelers…’ – en daar wordt homoseksualiteit expliciet genoemd. Paulus voegt eraan toe dat wie zulke dingen doen, het koninkrijk van God niet zullen beërven.
Het is daarom niet eenvoudig om te stellen dat de Bijbel hier geen gezag uitoefent. Wie dat wel stelt, heeft de verantwoordelijkheid om dan ook aan te tonen waarom de duidelijke Bijbelse uitspraken niet van toepassing zouden zijn op hedendaagse vormen van homoseksuele relaties. Dat vraagt meer dan een persoonlijke overtuiging; het vergt argumentatie en verantwoording.
Dit onderscheid wordt duidelijk als we het vergelijken met kwesties waar de Bijbel inderdaad weinig of niets over zegt, zoals het gebruik van een orgel in de eredienst. Omdat de Schrift daarover geen directe uitspraken doet, is er weinig reden om te zeggen dat de Bijbel daar gezag over claimt. Bij homoseksualiteit ligt dat anders: de Bijbel spreekt er wél over, en ook duidelijk en herhaaldelijk.
Gezag van de Bijbel ter discussie
Een tweede belangrijk punt is dat in de praktijk niet alleen het thema zelf ter discussie komt, maar ook het gezag van de Bijbel als zodanig. Een voorbeeld is te vinden bij prof. De Bruijne (Gereformeerde Kerken vrijgemaakt), die in zijn recente boek schrijft dat de Bijbel duidelijk homoseksuele relaties verbiedt, maar dat wij vandaag toch een andere keuze zouden moeten maken.
Zo’n benadering gaat verder dan een discussie over een enkel onderwerp. Hier wordt namelijk het fundament geraakt: niet alleen wat de Bijbel zegt, maar óók of en hoe wij ons daaraan willen onderwerpen. Daarmee komt het uitgangspunt van Schriftgezag zelf onder spanning te staan.
De vragen rondom man-vrouw en ambt en homoseksualiteit zijn niet slechts praktische of ethische kwesties. Ze raken rechtstreeks aan de vraag hoe wij het gezag van de Bijbel erkennen en hanteren. Wie stelt dat de Bijbel in deze zaken geen gezag heeft, zal duidelijk moeten maken waarom dat zo is – juist omdat de Schrift er zo uitgesproken over spreekt. En wanneer men besluit bewust een andere keuze te maken dan de Bijbel voorschrijft, verschuift de discussie van een thematisch debat naar een fundamentele kwestie: de betrouwbaarheid en het gezag van Gods Woord zelf.
